Cá kho tộ là món ăn truyền thống quen thuộc trong bữa cơm Việt, nổi bật với vị đậm đà, thơm béo và thấm gia vị. Món có màu nâu sẫm đẹp mắt, nước kho kẹo lại, ăn cùng cơm trắng rất đưa miệng. Cá kho tộ phù hợp cho bữa trưa và bữa tối, đặc biệt vào những ngày thời tiết mát hay mưa nhẹ. So với các món kho khác, cá kho tộ có hương vị mặn – ngọt hài hòa và độ mềm tự nhiên của cá, cực kỳ hấp dẫn.
Quy trình chế biến
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
-
Cá (cá basa, cá trắm, cá thu hoặc cá lóc): làm sạch, cắt khoanh.
-
Thịt ba rọi (tùy chọn): cắt miếng nhỏ để tạo độ béo vừa phải.
-
Hành tím, tỏi, ớt: bóc vỏ, băm hoặc cắt lát.
-
Gia vị: nước mắm, đường, tiêu, bột ngọt, nước màu hoặc đường thắng.
-
Hành lá, tiêu xay để thêm hương thơm.
Bước 2: Sơ chế và xử lý nguyên liệu
-
Rửa cá bằng nước muối loãng hoặc chanh để khử mùi tanh, để ráo.
-
Ướp cá với nước mắm, tiêu, hành tỏi 10–15 phút cho thấm gia vị.
-
Thắng caramel (nước màu) nếu không dùng sẵn: đun đường trên lửa nhỏ đến khi vàng nâu rồi cho nước vào.
Bước 3: Nấu món
-
Cho thịt ba rọi vào kho sơ cho ra mỡ (nếu có).
-
Xếp cá vào nồi tộ, thêm hành tỏi và ớt trên mặt.
-
Đổ hỗn hợp nước màu + nước mắm + đường + chút nước sôi vào xăm xắp mặt cá.
-
Đun lửa lớn đến khi sôi, sau đó giảm lửa nhỏ và kho liu riu 25–35 phút.
-
Trong quá trình kho không đảo cá, chỉ nghiêng nồi cho thấm đều.
-
Khi nước kho sánh lại, nêm lại cho vừa miệng.
Bước 4: Hoàn thiện và trình bày
-
Rắc tiêu và hành lá lên mặt cho thơm.
-
Dọn ra bàn trong chính nồi tộ để giữ nóng.
-
Ăn kèm: cơm trắng, rau luộc, dưa leo hoặc dưa chua.
Mẹo nấu & lưu ý
• Chọn cá tươi giúp món chắc thịt, không bị tanh.
• Kho lửa nhỏ để cá thấm gia vị và không bị nát.
• Không đảo cá khi đang kho — dễ làm cá vỡ.
• Muốn nước kho sánh: mở nắp 5–7 phút cuối để nước cạn từ từ.
• Có thể thêm nước dừa để món béo và thơm hơn.
• Kho trong nồi đất hoặc tộ giúp giữ nhiệt và tăng độ ngon.
Thành phẩm
Cá kho tộ hoàn thiện có màu nâu cánh gián đẹp mắt, nước kho sánh kẹo và bám đều lên miếng cá. Thịt cá mềm, đậm đà, thơm mùi tiêu – hành – nước mắm. Khi ăn cảm nhận vị mặn ngọt hài hòa, béo nhẹ và vô cùng “bắt cơm”.
Giá trị dinh dưỡng
Cá kho tộ cung cấp lượng đạm cao, ít chất béo hơn khi kho thịt, phù hợp cho bữa trưa gia đình. Gia vị và nước mắm mang lại hương vị đậm đà, rau ăn kèm bổ sung chất xơ. Món có năng lượng vừa phải, phù hợp cả trẻ em lẫn người lớn.